Ολέθριο σφάλμα η υποτίμηση των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων
Η επικρατούσα άποψη στην κοινή γνώμη,διαμορφωμένη σε μεγάλο βαθμό από ανθρώπους που σχολιάζουν τις διεθνείς εξελίξεις και τοποθετούνται επί παντός επιστητού, είναι πως οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις είναι ψυχικά καταρρακωμένες, με χαμηλό αξιόμαχο και αμφίβολη επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα. Θεωρώ πως η άποψη αυτή είναι λανθασμένη και επικίνδυνη. Αν υιοθετήσουμε την ανάλυση του Clausewitz για τον πόλεμο, τότε 3 είναι οι σημαντικότεροι παράγοντες στην εξέλιξη μιας ένοπλης σύγκρουσης: Η πολιτική ηγεσία, το στράτευμα και ο λαός.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΗΓΕΣΙΑ
Τα στοιχεία που πρέπει να έχει ένας ικανός κυβερνήτης είναι πολλά και πολυδιάστατα. Η αποφασιστικότητα είναι σίγουρα ένα από αυτά και ενδεχομένως να είναι από τα βασικότερα. Η ανεπάρκειες και τα ελαττώματά της Τουρκικής ηγεσίας έχουν καταγραφεί, αλλά σίγουρα η έλλειψη αποφασιστικότητας δεν είναι ένα απο αυτά. Το συγκεκριμένο στοιχείο μάλιστα έχει τεράστια επιρροή και στα επιχειρησιακά πλάνα καθώς είτε η υλοποίηση αιφνιδιασμού, είτε η ικανότητα αναγνώρισης ότι μια συγκέντρωση δυνάμεων δεν είναι στο πλαίσιο άσκησης αλλά πραγματική απειλή, θα χρειαστούν ταχείες αντιδράσεις υπαρξιακού χαρακτήρα. Να σημειώσουμε πως στο βιβλίο του κ. Κοττάκη για τον Κ. Καραμανλή σημειώνεται ως το πιο δύσκολο περιστατικό κατά την διάρκεια της θητείας του τέως Πρωθυπουργού, η απόφαση κατάρριψης, ή μη του αεροσκάφους Helios που κατευθυνόταν ακυβέρνητο στην Αθήνα. Δηλαδή ένα ταχέως εξελισσόμενο συμβάν κατά το οποίο απειλούντο ανθρώπινες ζωές, με πολύ μικρό χρονικό περιθώριο λήψης απόφασης.
ΣΤΡΑΤΕΥΜΑ
Το αφήγημα περι χαμηλής επιχειρησιακής αξίας στηρίζεται σε τρία επιχειρήματα. Σε τυχαία βίντεο στο Youtube που δείχνουν Τούρκους στρατιώτες να σκοτώνονται στα πεδία των μαχών, στο γεγονός οτι το πραξικόπημα απέτυχε και στις πρακτικές της Τουρκικής ηγεσίας εναντίον μεγάλου μέρους στρατιωτικών μετά την λήξη του. Κανένα απο αυτά τα επιχειρήματα δεν είναι πειστικά, εκτός, ενδεχομένως, από το 3ο αλλά και αυτό είναι υπό αίρεση.
Το αφήγημα περι χαμηλής επιχειρησιακής αξίας στηρίζεται σε τρία επιχειρήματα. Σε τυχαία βίντεο στο Youtube που δείχνουν Τούρκους στρατιώτες να σκοτώνονται στα πεδία των μαχών, στο γεγονός οτι το πραξικόπημα απέτυχε και στις πρακτικές της Τουρκικής ηγεσίας εναντίον μεγάλου μέρους στρατιωτικών μετά την λήξη του. Κανένα απο αυτά τα επιχειρήματα δεν είναι πειστικά, εκτός, ενδεχομένως, από το 3ο αλλά και αυτό είναι υπό αίρεση.
Το γεγονός πως οι Τούρκοι πολεμάνε, και σκοτώνονται, καθώς ως γνωστόν όταν πολεμάς θα έχεις και νεκρούς, προσδίδει τεράστια επιχειρησιακή εμπειρία και αξία στο στράτευμα. Η διαφορά μεταξύ ενός στρατού που πολεμάει και ενός που δεν πολεμάει είναι χαώδης – το πόσα σχολεία έχει περάσει κάποιος ή πόσες πουλάδες φοράει δεν έχει πραγματικά καμία αξία, αξία έχει μόνο η πραγματική επιχειρησιακή εμπειρία. Επίσης, το αν σε επιχειρησιακό επίπεδο οι Τούρκοι δεν απέδωσαν άριστα δεν αποτελεί επιχείρημα χαμηλού αξιόμαχου. Σίγουρα η πολεμική τους μηχανή δοκιμάστηκε και βελτιώθηκε. Με αυτή την λογική, οι ΗΠΑ που δεν έχουν καταφέρει να κερδίσουν μετά από 16 χρόνια στο Αφγανιστάν μια παρέα ξυπόλητων, ή έστω να μπορέσουν να αποσυρθούν με τους δικούς τους όρους, έχουν ανίκανες Ε.Δ. – αμφιβάλλω.
Το πραξικόπημα έχει αναλυθεί από ανθρώπους με ειδικές γνώσεις και συνεπώς μια εξιστόρηση του είναι αχρείαστη. Η αποτυχία του όμως δεν βασίζεται στην ανεπάρκεια του στρατεύματος, αλλά σε άλλους παράγοντες, πιο σύνθετους και κυρίως ”μη-στρατιωτικούς”.
Η απομάκρυνση μεγάλου μέρους στελεχών των Τ.Ε.Δ. έχει στερήσει το στράτευμα από ταλέντο, γνώσεις, εμπειρία και έχει δημιουργήσει αναμφίβολα κενό στην επετηρίδα με μακροχρόνιες συνέπειες. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω αν όσοι απομακρύνθηκαν αποτελούσαν στελέχη πρώτης γραμμής αλλά είναι εύλογο να υποθέσει κανείς ότι μεταξύ αυτού του τεράστιου αριθμού που διώκεται θα υπήρχαν και ικανά στελέχη. Η Τουρκία είναι μια πολυπληθής χώρα όμως με πολυπληθείς Ε.Δ. και τεράστιες ευκαιρίες επανέκθεσης στελεχών σε αληθινές επιχειρήσεις. Το κενό μπορεί να αποκατασταθεί.
ΛΑΟΣ
Η εξουσιοδότηση μιας κυβέρνησης απορρέει από τον Λαό, και σε νομικό επίπεδο και σε επίπεδο δυναμικής. Η Τουρκία, εξαιτίας του χαμηλού επιπέδου ζωής και άλλων οικονομικών παραγόντων, έχει μια τεράστια βάση ακραία φορτισμένων ανθρώπων – θρησκευτικά και εθνικά. Λυπάμαι για αυτή την παραδοχή αλλά ομολογώ πως αμφιβάλλω κατά πόσο μπορεί ο Ελληνικός λαός, εν έτει 2017, να ξεχυθεί στους δρόμους και να χτυπάει τα tanks με καρέκλες και πυροσβεστήρες, αν θεωρήσει ότι απειλείται, όπως έκαναν κατά χιλιάδες οι Τούρκοι το περασμένο καλοκαίρι. Το φαινόμενο σκοποί κυβερνητικών κτιρίων να βάλλουν με πιστόλια εναντίον μαχητικών ελικοπτέρων καταδεικνύει συγκεκριμένα συλλογικά στοιχεία. Ελπίζω να κάνω λάθος.
Η εξουσιοδότηση μιας κυβέρνησης απορρέει από τον Λαό, και σε νομικό επίπεδο και σε επίπεδο δυναμικής. Η Τουρκία, εξαιτίας του χαμηλού επιπέδου ζωής και άλλων οικονομικών παραγόντων, έχει μια τεράστια βάση ακραία φορτισμένων ανθρώπων – θρησκευτικά και εθνικά. Λυπάμαι για αυτή την παραδοχή αλλά ομολογώ πως αμφιβάλλω κατά πόσο μπορεί ο Ελληνικός λαός, εν έτει 2017, να ξεχυθεί στους δρόμους και να χτυπάει τα tanks με καρέκλες και πυροσβεστήρες, αν θεωρήσει ότι απειλείται, όπως έκαναν κατά χιλιάδες οι Τούρκοι το περασμένο καλοκαίρι. Το φαινόμενο σκοποί κυβερνητικών κτιρίων να βάλλουν με πιστόλια εναντίον μαχητικών ελικοπτέρων καταδεικνύει συγκεκριμένα συλλογικά στοιχεία. Ελπίζω να κάνω λάθος.
Εν κατακλείδι, θεωρώ το αφήγημα περί ανικανότητας των Τ.Ε.Δ. και λανθασμένο και επικίνδυνο. Επικίνδυνο διότι λειτουργεί εφησυχαστικά, ενώ οι καιροί είναι παράξενοι.
Ο Ανθχος Λ.Σ. Μπαλτάκος Δημήτρης είναι βατραχάνθρωπος της ΜΥΑ/ΛΣ, Research Fellow του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και Research Assistant στο International Centre for the Study of Radicalization (ICSR), King’s College London.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου