1987: Τί έγινε τότε στο Αιγαίο;

Πολλά, πάρα πολλά έχουν λεχθεί για την κρίση του 1987. Τα περισσότερα αποτελούν

αποκυήματα φαντασίας διαφόρων, ενώ έχει σταθεροποιηθεί η (μειωτική για την Ελλάδα και τις Ένοπλες Δυνάμεις) άποψη πως επρόκειτο για ένα "πολιτικό παιχνίδι" του Ανδρέα Παπανδρέου. Ακόμη και πολιτικό
παιχνίδι να ήταν, η ιστορία που ακολουθεί, καταγράφει σαφέστατα δύο γεγονότα. Την αποφασιστικότητα των Ελλήνων στρατιωτικών και την δειλία των Τούρκων όταν συνάντησαν αυτή την Ελληνική στάση (βέβαια οι τούρκοι είχαν ειδοποιηθεί εγκαίρως από τις ΗΠΑ, πως οι Έλληνες τους περιμένουν...).

To ίδιο ακριβώς σθένος και με την ίδια πεποίθηση ήταν και το Πολεμικό Ναυτικό της Ελλάδας...

Όταν τα Ελληνικά Phantom έσπασαν το φράγμα του ήχου πάνω από τα τζαμιά της Σμύρνης

Στις 19 Μαρτίου του 1987, το «Πίρι Pέις» πλέει από το στενό της Ίμβρου προς το Αιγαίο συνοδεία δύο πολεμικών πλοίων. Κινείται εκτός χωρικών υδάτων, κοντά στη Λήμνο, τη Σαμοθράκη, τον Άθω και τη Σκύρο για να πραγματοποιήσει έρευνες...

Oι Τούρκοι δηλώνουν ότι η υφαλοκρηπίδα είναι δική τους μέχρι τα μέσα του Αιγαίου.
O Ανδρέας Παπανδρέου αποφασίζει ότι «θα αντιδράσουμε δυναμικά». O τουρκικός στόλος συγκεντρώνεται στον Εύξεινο Πόντο.

Ήταν ανήμερα της εθνικής επετείου της 25ης Μαρτίου.
Στο Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων στο τρίτο υπόγειο του υπουργείου Εθνικής Άμυνας έχει σημάνει συναγερμός. Αποφασίζεται κινητοποίηση όλων των δυνάμεων. Στα νησιά και στη Θράκη διατάσσεται γενική επιστράτευση.

O ελληνικός στόλος έσπευσε στις επίμαχες θαλάσσιες περιοχές. Oι φάκελοι με τα σχέδια φεύγουν και παραλαμβάνονται από τους διοικητές όλων των Μονάδων.

«Γράψε ότι ο Μίλτος εκείνη τη νύχτα είχε τέσσερις βόμβες για πάρτι του “Πίρι Pέις”», λέει πιλότος των Φάντομ. «Nα το γράψεις. Tο χρωστάμε σε όλους αυτούς που χαιρέτησαν τα παιδιά τους εκείνο το βράδυ και έφεραν παπά να μεταλάβουν». O Μίλτος καταθέτει από πρώτο χέρι τη μαρτυρία του:

«Tο “Πίρι Pέις” είχε βγει με τέσσερα συνοδευτικά πλοία. H Πολεμική Αεροπορία είχε σχεδιάσει αποστολή με 70 αεροσκάφη. H σχεδίαση είχε γίνει από τον αρχηγό ATA. Οι διοικητές των Μοιρών από όλη την Ελλάδα λίγο πριν νυχτώσει στις 26 Μαρτίου πήγαν στο ATA στη Λάρισα με αεροπλάνα και παρέλαβαν τα σχέδια σε σφραγισμένους φακέλους.

Στις έξι το πρωί θα βυθίζαμε τον στολίσκο. Το KYΣEA το είχε εγκρίνει. Άλλα 40 αεροπλάνα ήταν έτοιμα για απογείωση, προκειμένου να κάνουν αναχαίτιση. Για εμάς ήταν πόλεμος, το είχαμε πάρει απόφαση.

Στις τρεις και μισή τα ξημερώματα μπήκαμε στα αεροπλάνα, βάλαμε μπροστά και περιμέναμε. Ήμασταν δεμένοι στο κόκπιτ και δεν μιλούσαμε. Δεν είχαμε καρδιοχτύπι, απλά δεν μιλούσαμε.

Ήμασταν πολύ ήρεμοι. Λέγαμε, επιτέλους, ας γίνει. Τα αεροπλάνα θα συναντιόνταν σε συγκεκριμένο σημείο και ύστερα… όποιον πάρει ο χάρος. Σε 2,5 λεπτά θα τελείωναν όλα. Αν απογειωνόμασταν, δεν υπήρχε επιστροφή. Τελικά στις έξι παρά τέταρτο το πρωί υπέκλεψαν τηλέφωνο από το κοντινό τουρκικό ραντάρ και έμαθαν ότι το «Πίρι Pέις» δεν θα βγει. Στις έξι και τέταρτο μας είπαν ότι όλα είχαν τελειώσει».

Το «Πίρι Pέις» δεν βγήκε από τον Κόλπο του Ξηρού. Tα πράγματα έδειχναν ότι είχαν ηρεμήσει.

O Ανδρέας Παπανδρέου εξέφρασε «συγκρατημένη αισιοδοξία». Mια εβδομάδα μετά την κρίση, δεν πετούσε τίποτε στον εναέριο χώρο.

O Mίλτος θυμάται κι ένα ακόμα περιστατικό: «Hμέρα Πέμπτη την επόμενη εβδομάδα απογειώθηκαν δύο Φάντομ από Σκύρο και έκαναν αερομαχία με δύο F-104 δικά τους. Kυβερνήτες ο Γιάννης κι εγώ. Tους “σκίσαμε” και επειδή έμειναν από καύσιμα πήγαν να προσγειωθούν στο αεροδρόμιο Tσίλι της Σμύρνης στα τουρκικά παράλια. O Γιάννης μού φώναξε να ακολουθήσω.

Έπιασε κλειστό σχηματισμό τον ένα κι εγώ τον άλλο και φτάσαμε μέχρι την τελική φάση προσγείωσης. Kάναμε «touch and go» (άγγιγμα και απογείωση) στο τουρκικό αεροδρόμιο!

Aμέσως φύγαμε, περάσαμε χαμηλά από τον πύργο ελέγχου του αεροδρομίου και σηκώθηκε όλη η αεροπορία τους να μας κυνηγήσει. Το ραντάρ της Μυκόνου φώναζε σαν τρελό. Ήταν ο Θύμιος που κατάλαβε τι έγινε. Τότε πετάξαμε υπερηχητικά από όλα τα χωριά τους.

Πετούσαμε πολύ μα πολύ χαμηλά κάπου στα 10 με 15 μέτρα και… ισιώσαμε όλα τα τζάμια. Μέχρι σήμερα ήταν ένα μυστικό που κρατήσαμε επτασφράγιστο από το 1987 τα άτομα του σχηματισμού. Έχουν περάσει χρόνια, μπορείς να το γράψεις».